ادب
حدیث (1) امام على عليهالسلام :
اى جوانان! آبرويتان را با ادب و دينتان را با دانش حفظ
كنيد .
تاريخ يعقوبى، ج 2، ص 210
حدیث (2) امام صادق عليه السلام :
مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شايسته بهره مند
مى سازد تا همه آنان را وارد بهشت كند.
مستدرك الوسايل، ج12، ص201، ح13881
حدیث (3) امام حسن عسکری علیه السلام:
در مقام ادب همین بس که آنچه برای دیگران نمی پسندی، خود از
آن دوری کنی.
مسند الامام العسکری، ص288
حدیث (4) امام حسن عسکری علیه السلام:
اظهار شادی نزد غمدیده، از بی ادبی است.
تحف العقول، ص489
حدیث (5) امام علی علیه السلام:
هیچ ثروتی چون عقل و هیچ فقری چون جهل و هیچ میراثی چون ادب
و هیچ پشتیبانی چون مشورت نخواهد بود.
تحف العقول، ص89
حدیث (6) امام علی علیه السلام:
علم میراث گرانبهائی است و ادب لباس فاخر و زینتی است و فکر
آئینه ای است صاف.
نهج البلاغه
حدیث (7) رسول اكرم صلىاللهعليهوآله :
من ادب آموخته خدا هستم و على، ادب آموخته من است .
پروردگارم مرا به سخاوت و نيكى كردن فرمان داد و از بخل و
سختگيرى بازَم داشت . در نزد خداوند عزّوجلّ چيزى منفورتر از
بخل و بد اخلاقى نيست . بد اخلاقى ، عمل را ضايع مىكند ،
آنسان كه سركه عسل را.
مكارم الاخلاق، ص 17
حدیث (8) امام على عليهالسلام :
مردم، به ادب (فرهنگ و تربيتِ) درست ، نيازمندترند، تا به
طلا و نقره.
مشكاة الانوار، ص 433
حدیث (9) امام على عليهالسلام :
نفس آدمى بر بىادبى سرشته شده است و بنده فرمان دارد كه
پايبند ادب نيكو باشد. نفس آدمى با طينت خود در ميدان مخالفت
مىتازد و بنده مىكوشد آن را از خواسته ناروايش برگرداند،
پس هرگاه عنان نفس را رها سازد، شريك تبهكارى اوست و هر كس
نفس خود را در خواهشهايش يارى رساند، در قتل خود همدستِ نفس
شده است.
شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج20، ص 304، ح483
حدیث (10) امام على عليهالسلام :
ادب بياموزيد، زيرا كه [در اين صورت] اگر پادشاه باشيد،
برجسته مىشويد، اگر ميانه باشيد، سرآمد مىشويد و اگر
تنگدست باشيد، با ادبتان گذران زندگى مىكنيد.
غرر الحكم، ح 7077
حدیث (11) امام على عليهالسلام :
براى ادب آموزىات همين بس كه از آنچه از ديگران نمىپسندى ،
دورى كنى.
بحار الأنوار، ج 43، ص 343، ح 15
حدیث (12) اَنَس :
يكى از كنيزان امام حسن عليهالسلام دسته گلى به ايشان تقديم
كرد. امام به او فرمود: تو در راه خدا آزادى! دليل اين
كارشان را پرسيدم. فرمود: خداوند، ما را [اين گونه] ادب
آموخته است ، آنجا كه {در قرآن كريم} مىگويد: «و چون
احترام شُديد، به بهتر از آن، پاسخ گوييد» و بهتر از هديه
او، آزادى او بود!
نهج السعادة، ج 7، ص 386
حدیث (13) على بن حَكَم:
عَنْ دِعْبِلِ بنِ علىّ :
دعبل بن على به خدمت امام رضا عليهالسلام رسيد و امام امر
فرمودند انعامى به او بدهند . دعبل آن را گرفت، اما خدا را
سپاس نگفت . امام به او فرمودند : چرا خداوند را سپاس
نگفتى؟! دعبل گفت : پس از مدّتى بار ديگر خدمت امام رضا
عليهالسلام رسيدم و ايشان فرمودند انعامى به من بدهند . من
گفتم : خدا را سپاسگزارم . امام به من فرمودند : ادب را
بهجا آوردى.
بحار الأنوار، ج 91، ص 94، ح 12
حدیث (14) امام على عليهالسلام :
ف به ادب و تربيت نفس خود پرداختم و براىآن / ادبى بهتر از
تقواى الهى در تمام حالاتش نيافتم
و اگر از پس اين امر برنيامد / براى آن چيزى بهتر از دم
فروبستن از دروغ نيافتم
و از غيبت مردمان، همانا غيبت آنان را / خداوند با عظمت در
كتابها حرام كرده است
اى نفس، اگر سخن تو / نقره است، سكوت طلاست
اعلام الدين، ص 273
حدیث (15) نوف البكالى :
امير المؤمنين عليهالسلام را ديدم كه شتابان مىرود . عرض
كردم : مولاى من كجا مىروى؟ فرمودند : «اى نوف رهايم كن!
آرزوهايم مرا به پيشگاه محبوب مىكشانَد». عرض كردم : مولاى
من! آرزوهايتان چيست؟ فرمودند : «آن كس كه مورد آرزوست ، خود
آنها را مىداند و نيازى نيست به غير او بگويم . بنده را
همين ادب بس كه در نعمتها و نيازش ، غير پروردگارش را شريك
نگردانَد» .
غرر الحكم، ح 10599
حدیث (16) پيامبر صلىاللهعليهوآله :
از خنديدنِ بى تعجّب [و بىجا] يا راه رفتن و سخن گفتنِ
بىادبانه بپرهيز.
بحار الأنوار، ج 75، ص 8 ، ح 63
حدیث (17) امام على عليهالسلام :
دوستى با شخص بىادب ، صميمانه نخواهد شد.
بحار الأنوار، ج 67، ص 400، ح 73
حدیث (18) امام على عليهالسلام :
در حالى كه در واقع از كمترين مال برخوردار هستيد، در ظاهر
بهترين حال را از خود نشان دهيد ؛ زيرا خداوند متعال ،
بندگان با ايمان با معرفتش را اين گونه نيكو ادب نموده كه
[در وصف فقيران پارسا] فرموده است : شخص بىخبر آنان را از
شدّت خويشتندارى توانگر مىپندارد . ايشان را از
نشانههايشان مىشناسى ، با اصرار (چيزى) از مردم نمىخواهند
.
تحف العقول، ص 489
حدیث (19) امام صادق عليهالسلام :
آنكه خدا را شناخت ، از او ترسيد و آن كس كه از خدا ترسيد ،
ترس از خدا او را به عمل به فرمان او و در پيش گرفتن ادبش
واداشت . پس فرمانبردارانِ ادب شده به ادب خدا و
اطاعتكنندگان دستورهاى او را بشارت ده كه بر خداست كه آنها
را از فتنههاى گمراهكننده برهاند.
مصباح الشريعه، ص 108
حدیث (20) امام حسن عسكرى عليهالسلام :
شادى كردن در حضور غمگين، از ادب به دور است.
غرر الحكم، ح 10875
حدیث (21) امام صادق عليهالسلام :
سوگند به خدا ، هر كس كه حقيقت سجده را بهجاى آورد ، زيان
نكرد و كسى كه در سجده، به خوبى به خداوند نزديك شد، هرگز از
خداوند دور نيست. و آنكه به {ساحت مقدس} او بىادبى كرد و
حرمتش را زير پا گذاشت ، و به غير او دل بست، هرگز به او
نزديك نشد.
بحار الأنوار ، ج 75، ص 71، ح 34
حدیث (22) امام على عليهالسلام :
كسى كه از ادب بىبهره باشد و شيفته بازى شود، به رياست
نمىرسد.
غرر الحكم، ح 4786
حدیث (23) امام على عليهالسلام :
تو را سفارش مىكنم به مداراى با مردم و احترام به علما و
گذشت از لغزش برادران (دينى)؛ چرا كه سرور اولين و آخرين، تو
را چنين ادب آموخته و فرموده است : «گذشت كن از كسى كه به تو
ظلم كرده ، رابطه برقرار كن با كسى كه با تو قطع رابطه كرده
و عطا كن به كسى كه از تو دريغ نموده است».
اعلام الدين، ص 96
حدیث (24) امام على عليهالسلام :
با علما معاشرت كن تا علمت زياد، ادبت نيكو و جانت پاك شود.
مطالب السؤول، ص 49
حدیث (25) امام صادق عليهالسلام :
شيطان ، در عالِمِ بىبهره از ادب بيشتر طمع مىكند تا
عالِمِ برخوردار از ادب . پس ادب داشته باشيد وگرنه شما،
بيابانى (فاقد تمدّن) هستيد.
كنز العمّال ، ح 45409
حدیث (26) امام على عليهالسلام :
بر عاقل است كه بدىهايش را در دين، انديشه، اخلاق و ادب
يادداشت كند و بهخاطرش بسپارد و براى از بين بردن آنها
بكوشد.
تحف العقول، ص 376
حدیث (27) پيامبر صلىاللهعليهوآله :
فرزندانتان را به سه چيز ادب كنيد: عشق به پيامبرتان، عشق به
خاندان او، و قرآن خواندن.
غرر الحكم، ح 4488
حدیث (28) امام صادق عليهالسلام :
پدرم عليهالسلام مرا به سه چيز ادب آموخت و از سه چيز
نهىام فرمود . سه نكته ادب اين بود كه فرمود : فرزندم! هركس
با دوست بد بنشيند ، سالم نمىماند و هر كس گفتارش را كنترل
نكند ، پشيمان مىشود ، و هر كس به جايگاههاى بد وارد شود ،
مورد بدگمانى قرار مىگيرد (زير سؤال مىرود) و آن سه چيز كه
مرا از آن نهى فرمود: دوستى با كسى كه چشم ديدن نعمت كسى را
ندارد، و با كسى كه از مصيبت ديگران شاد مىشود و با
سخنچين.
نهج البلاغه ، حكمت 73
حدیث (29) امام على عليهالسلام :
راستگو بودن و پرهيز نمودن از دروغ، زيباترين اخلاق و بهترين
ادب است.
كافى، ج 8 ، ص 150، ح 132
حدیث (30) امام على عليهالسلام :
كسى كه خود را پيشواى مردم قرار داده، بايد پيش از آموزش
ديگران، خود را آموزش دهد و پيش از آنكه ديگران را با زبان،
ادب بياموزد، باكردارش ادب آموزد و البته آموزش دهنده و
ادبآموز خود بيش از آموزگار و ادبآموز مردم، شايسته تجليل
است.
غرر الحكم، ح 7016
حدیث (31) امام صادق عليهالسلام :
اگر در عُمرت دو روز مهلت داده شدى ، يك روز آن را براى ادب
خود قرار ده تا از آن براى روز مُردنت كمك بگيرى. به امام
گفته شد : اين كمك گرفتن چگونه است؟ فرمودند : به اينكه
آنچه را از خود برجا مىگذارى ، خوب برنامهريزى كنى و
محكمكارى نمايى.
غرر الحكم، ح 3298
حدیث (32) امام على عليهالسلام :
براى ادبآموزى، تجربهها كافىاند.
غرر الحكم، ح 9226
حدیث (33) امام على عليهالسلام :
بهترينِ ادبها آن است كه تو را از حرامها باز دارد.
معدن الجواهر، ص 59
حدیث (34) امام على عليهالسلام :
شب و روز بر هر كس بگذرد، او را ادب مىكند، فرسودهاش
مىنمايد و به مرگ نزديكش مىسازد.
كافى، ج 8 ، ص 17، ح 2
حدیث (35) امام صادق عليهالسلام :
كمال ادب و مروت در هفت چيز است: عقل، بردبارى، صبر، ملايمت،
سكوت، خوشاخلاقى و مدارا.
بحار الأنوار ، ج 84 ، ص 325، ح 14
حدیث (36) امام سجاد عليهالسلام :
شما اى اهل بصيرت! پند گيريد و خدا را براى اينكه هدايتتان
كرد ، سپاس گوييد و بدانيد كه از قبضه قدرت خداوند ، به سوى
قدرتى ديگر بيرون نتوانيد رفت ، و خدا و فرستادهاش ، به
زودى كردار شما را مىبينند و آنگاه ، در پيشگاه او ، گرد
آورده مىشويد . پس از اندرزها بهره گيريد و ادب شايستگان را
داشته باشيد.
غرر الحكم، ح 6911
حدیث (37) امام على عليهالسلام :
خدايا مرا عقلى كامل ، تصميمى نافذ، خردى برتر، دلى پاك،
دانشى فراوان و ادبى والا روزى كن و تمام اينها را به سود من
قرار ده نه به زيانم،اى مهربانترين مهربانان.
غرر الحكم، ح 3813
حدیث (38) امام على عليهالسلام :
هر چيزى به عقل نياز دارد و عقل به ادب نيازمند است.
فقه الرضا، ص 364
حدیث (39) امام على عليهالسلام :
تو با ادبت ارزشگذارى مىشوى، پس آن را با بردبارى زينت
بخش.
مشكاة الأنوار، ص 239، ح 689
حدیث (40) امام رضا عليهالسلام :
روايت مىكنم كه جبرئيل عليهالسلام به نزد پيامبر خدا فرود
آمد و گفت : اى پيامبر خدا! خداوند تو را سلام مىرساند و به
تو مىفرمايد : بخوان به نام خداى مهرگسترِ مهربان، هرگز به
آنچه اصنافى از ايشان را از آن برخوردار كردهايم ، چشم مدوز
كه زيور زندگى دنياست تا ايشان را بيازماييم . و بدان كه
روزىِ پروردگار تو بهتر و پايدارتر است ، پس پيامبر خدا
صلىاللهعليهوآله به كسى فرمود تا جار بزند : هر كس [با
عمل به اين آيه] به ادب خدا آراسته نگردد ، روحش با حسرت از
دنيا جدا مىشود.
غرر الحكم، ح 8167
حدیث (41) امام على عليهالسلام :
اى مؤمن! به تحقيق اين دانش و ادب بهاى جان توست پس در
آموختن آن دو بكوش كه هر چه بر دانش و ادبت افزوده شود بر
قيمت و قَدْرت افزوده مىشود ؛ زيرا با دانش به پروردگارت
راه مىيابى و با ادب به پروردگارت خوش خدمتى مىكنى و با
ادب در خدمتگزارى، بنده سزاوار دوستى و نزديكى به او مىشود
. پس [اين [نصيحت را بپذير تا از عذاب بِرَهى.
جامع الأخبار، ص 310، ح 852
حدیث (42) امام على عليهالسلام :
هر كس اصل و نسبش او را [سُست گرداند و] بنشاند، ادبش او را
[حركت بخشد و] برخيزاند.
بحار الأنوار، ج 75، ص 127، ح 9
حدیث (43) امام حسين عليهالسلام :
خدايا! با غرق كردن من در ناز و نعمت، مرا به پرتگاه عذاب
خويش مَكشان و با بلايا (گرفتارىها) ادبم مكن.
عيون اَخبار الرضا ، ج 1، ص 107 ح 1
حدیث (44) امام رضا عليهالسلام :
…
اگر كسى بگويد : چرا شناخت پيامبران و اعتراف به آنها و
اقرار به (لزوم) اطاعت از آنان ، بر مردم واجب است؟ در پاسخ
گفته شود : چون در وجود مردم و قواى آنان ، چيزى نيست كه با
آن ، مصالحشان را كامل سازند و آفريدگار نيز برتر از آن است
كه ديده شود ، سستى و ناتوانى آنان از ادراك او آشكار است ،
پس چارهاى جز اين نيست كه ميان خداوند و مردم ، پيامآورى
معصوم باشد كه اوامر و نواهى و ادب (و آموزههاى) او را به
ايشان برساند و آنها را به آنچه مايه سود و زيانشان است ،
آگاه سازد.
علل الشرايع، ج 2، ص 394، ح 11
منبع: سايت شهيد آويني
سيدحسين پيربويري(بويري )
[ موضوع ] :
[ برچسب ها ] :
دیدگاهتان را بنویسید